Τα φυσιολογικά βρέφη κλαίνε. Είναι ένας τρόπος με τον οποίο επικοινωνούν και δεν υπάρχει τρόπος να το αποφύγουμε.
Όταν ο γονιός ανταποκρίνεται στο κλάμα του παιδιού του, χωρίς υπερβολές και σημάδια πανικού από τον ίδιο, μειώνει το στρες του μωρού, ενισχύει την αυτοπεποίθηση τόσο του ίδιου όσο και του βρέφους , χτίζοντας μια υγιή σχέση εμπιστοσύνης. Με τον καιρό διευκολύνεται η κατανόηση των αναγκών του βρέφους και περιορίζεται το κλάμα ως μέσον επαφής.
Οι συχνότερες αιτίες κλάματος ενός μωρού εμπίπτουν στον μνημονικό κανόνα των πέντε «Π» :
Πονάει: Εδώ εμπίπτουν και οι κολικοί. Το κλάμα είναι παροξυσμικό, υψίφωνο, αρχίζει απότομα και θυμίζει κραυγή.
Οι κωλικοί ξεκινούν συνήθως μετά τη δεύτερη με τρίτη βδομάδα ζωής, φθάνουν στο ζενίθ τους στον 3ο μήνα και υποχωρούν μετά τον 3ο με 4ο μήνα. Παρουσιάζονται συχνότερα απογευματινές προς βραδινές ώρες και μπορεί να εμφανιστούν σε θηλάζοντα και μη βρέφη και των δυο φύλων. Η διάγνωση μπαίνει σε ένα βρέφος που είναι υγιές, αυξάνεται φυσιολογικά και ακολουθεί τον κανόνα των 3ων (>3 ώρες κλάμα/μέρα για >3 μέρες/βδομάδα για >3 βδομάδες). Πρόκειται για καλοήθη κατάσταση που υποχωρεί με το που μεγαλώνει το μωρό και χρειάζεται υπομονή και ψυχραιμία από τη μεριά των γονιών. Στους κολικούς βοηθάει η αγκαλιά, η επαφή δέρμα με δέρμα με το σώμα της μαμάς, το λίκνισμα, οι βόλτες με το καρότσι, οι λευκοί ήχοι πχ απορροφητήρας, σκούπα κλπ. Άλλα μωρά προτιμούν ησυχία και άλλα ηρεμούν με θόρυβο, άλλα θέλουν σφικτό φάσκιωμα ενώ άλλα απαιτούν την ελευθερία τους. Σπάνια θα χρειαστεί να δοθούν φαρμακευτικά σκευάσματα στα βρέφη, ενώ σε πολύ λίγες περιπτώσεις συστήνεται η αποφυγή γαλακτοκομικών ή και άλλων τροφών από τη θηλάζουσα μητέρα όταν υπάρχει υποψία συνύπαρξης αλλεργίας.
Υπάρχουν όμως και άλλες αιτίες πόνου στα μωρά. Μπορεί ακόμα και μία τρίχα της μαμάς να έχει μπλεχτεί στα δαχτυλάκια του βρέφους και να τα πληγώνουν προκαλώντας του πόνο. Γι’ αυτό καλό είναι να γδύνουν οι γονείς και να εξετάζουν το μωρό ενδελεχώς από την κορφή ως τα νύχια.
Πεινάει: Το κλάμα της πείνας είναι χαρακτηριστικό και είναι από τα πρώτα που μαθαίνει η μητέρα. Έχει ένταση και διάρκεια, αυξάνεται σταδιακά, ενώ ο μόνος τρόπος να σταματήσει είναι να ταΐσουμε το μωρό ή να εξαντληθεί και να το πάρει ο ύπνος. Καλό είναι να αναγνωρίζουν οι γονείς έγκαιρα τα σημάδια της πείνας στο μωρό (έχει ανησυχία, φέρνει τα χεράκια στο στόμα, αναζητά με ανοιχτό στόμα) πριν φτάσει στο σημείο να κλαίει, γιατί τότε το θηλάζον ειδικά μωρό δε θα είναι πια συνεργάσιμο. Κάποιες φορές το βρέφος συνεχίζει να κλαίει ακόμα και μετά που ξεκινάτε να το ταΐζετε. Συνεχίστε, θα σταματήσει όταν το στομάχι του γεμίσει.
Πάνα: Κάποια βρέφη δεν αντέχουν ούτε λεπτό λερωμένα. Το κλάμα δε θα είναι έντονο και θα θυμίζει περισσότερο παράπονο και ήπια διαμαρτυρία. Κάποια άλλα δεν ενοχλούνται όταν οι πάνες τους λερώνονται επειδή αισθάνονται ζεστά και άνετα. Αυτό ελέγχεται εύκολα και η λύση είναι απλή.
Παρέα: Τα βρέφη χρειάζονται πολλά χάδια και αγκαλιές ειδικά τις πρώτες βδομάδες της ζωής τους. Τους αρέσει να βλέπουν τα πρόσωπα των γονιών τους, να ακούνε τις φωνές τους, να αισθάνονται τον χτύπο της καρδιάς τους και μπορούν ακόμα και να εντοπίσουν τη μυρωδιά τους. Μετά το τάϊσμα, άλλαγμα, ρέψιμο πολλά βρέφη θέλουν απλά να τα κρατήσετε. Το κλάμα για παρέα δεν είναι έντονο και το μωρό καθησυχάζεται εύκολα με μια αγκαλιά. Ίσως να αναρωτιέστε αν «κακομαθαίνετε» το παιδί σας κρατώντας το τόσο πολύ, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Ίσα ίσα προσφέρει στο μωρό αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς. Απολαύστε λοιπόν χωρίς τύψεις την επικοινωνία και την επαφή με το μωρό σας.
Πυρετός: Συνήθως το κλάμα του άρρωστου παιδιού με πυρετό δεν είναι έντονο, θυμίζει παράπονο, γκρίνια και κούραση. Οφείλετε να ελέγχετε τη θερμοκρασία του βρέφους που κλαίει συνεχόμενα και εάν είναι αυξημένη σε μικρά ιδίως βρέφη να επικοινωνήσετε άμεσα με τον γιατρό σας.
Κάποιες φορές μπορεί να μην καταφέρνετε να καταλάβετε τι συμβαίνει. Εάν έχετε ελέγξει ότι το μωρό δεν έχει πυρετό και έχετε δοκιμάσει τα πάντα (αγκαλιά, βόλτα, τάϊσμα, άλλαγμα, λίκνισμα, μασάζ στη κοιλίτσα, επαφή δέρμα με δέρμα πάνω στο στήθος της μαμάς), τότε είναι προτιμότερο να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας.
Μπορεί το κλάμα του να είναι αποτέλεσμα κάποιας παθολογικής κατάστασης που χρειάζεται αντιμετώπιση, όπως η τροφική αλλεργία, η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος, μια ουρολοίμωξη, ακόμη και κάποιο καρδιολογικό πρόβλημα. Αν και τα περισσότερα μωρά που κλαίνε υπερβολικά δεν έχουν κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας, ωστόσο είναι καλύτερο την διάγνωση να την βγάλει γιατρός.